İlham Veren Bir Hayat Hikayesi: Özlem Türeci

Spor, sanat, bilim alanında kadınların başarılı olması sizlerde de bir gurur uyandırıyor mu? Kadınların toplum tarafından kendilerine dayatılan sosyal rollerin dışına çıkıp başardıkları her yeni şey beni hafiften bir gururlandırmıyor değil. Lise yıllarım Madam Curie’ye hayranlık içinde geçerken, yetişkinliğimde bu isimlere birisi daha eklendi: Özlem Türeci.

COVID pandemisinin yavaş yavaş sahneden çekildiği, kısıtlamaların kalktığı bugünlerde aşılama faaliyetlerinin hızla devam etmesi en önemli faktörlerden birisi elbette. Bir önceki yazımda aşılardan bahsetmiştim. Özlem Türeci ve eşi Uğur Şahin’in geliştirdiği mRNA aşısı ülkemizde de yaygın şekilde uygulanmakta ve bağışıklık yanıtının oldukça iyi olduğu pek çok yayınla ortaya konulmuş durumda. Aşının ilk keşif haberinden beri ülkemizde yayınlanan haberlerde beni tek rahatsız eden şey sürekli Uğur Şahin’in eşi olarak lanse edilmesi, aşıyı sadece Uğur Şahin geliştirmişçesine ön planda onun olmasıydı. Halbuki Özlem Türeci ilham verici ve hayranlık uyandırıcı bir kariyere sahip.

Özlem Türeci kariyer hikayesini okuduğunuzda ağırlıklı olarak kanser immunolojisi alanında çalıştığını görüyoruz.  Google Scholar verilerine göre, h-index değeri 64, alıntılama sayısı 24394. Elbette bu değer 2021 yılında hızla bir artış göstermiş. Makalelerine baktığımızda en çok alıntı yapılan makalesinin “Safety and efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 vaccine” olduğunu görüyoruz. Makale başlığında geçen BNT162b2 Biontech aşısı olarak bildiğimiz mRNA aşısı. Kanser alanında mRNA aşıları son derece güncel ve umut vaadeden bir araştırma alanı. Zaten Özlem Türeci ve eşi Uğur Şahin’n bu alandaki bilgilerini uyarlamaları ile COVID aşısı hızlıca geliştirilmiş oldu. Türeci’nin 110’dan fazla yayını bulunmakta olup, 80’den fazla da patent ve patent uygulamasının sahibi olduğu da bilinmektedir.

Türeci, immuno onkoloji alanında 25 yıldan daha fazla bir süredir çalışmalarını yürütüyor. Özellikle, hematolojik olmayan kanserler için immünoterapötik ilaç hedeflerinin tanımlanması ve antikor geliştirmenin yanı sıra aşı bazlı tedavilerin geliştirilmesi çalışmalarının merkezini oluşturmaktadır. Özlem Türeci, 2001 yılında Mainz, Almanya’da bulunan GANYMED Pharmaceuticals AG’yi kurmuş, bu firma 2016 yılında Japon İlaç Firması Astellas tarafından satın alınmıştır. Ganymed’in ismindeki Türkçe kelime oyununu fark etmeyen yoktur sanırım.

Türeci’nin biyografisine baktığınızda güvenilir kaynaklardan çok detaylı bilgi edinemiyorsunuz. Ulusal ve uluslarası medyada çıkan haberlere göre, Özlem Türeci İstanbul’dan Almanya’ya göç eden hekim bir babanın kızı. Üniversite eğitimini Saarland Üniversitesi’nde tamamladıktan sonra Mainz Üniversitesi’nde çalışmalarına başlamış.

Özlem Türeci, dünyayı kurtaracak bir buluşa imza atmanın yanı sıra tüm dünyanın göçmenlere olan bakış açısının değiştirmesi için de harika bir örnek aslında. Eşi Uğur Şahin ile birlikte 19 Mart 2021’de Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı alması ve tüm dünyayı ekonomik ve sosyolojik olarak sarsan pandemiden kurtuluşun önemli anahtarlarından birinin mucidi olması gençler için ciddi bir motivasyon kaynağı. Sayın Türeci’nin, Sabancı Üniversitesi 2021 Mezuniyet Töreni için yaptığı konuşmayı dinleyerek, motivasyonunuzu arttırabilirsiniz.

---

Kaynaklar:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7745181/
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96zlem_T%C3%BCreci
https://www.cimt.eu/who-we-are
https://web.archive.org/web/20180907140200/