STEAM Alanlarına Kadınların Katılımı ve STEAM Alanlarında Kız Çocukları

Günümüzde özellikle STEAM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Sanat, Matematik) alanlarında kadınlar “erkek işi” olarak adlandırılan meslekleri tercih ederken çeşitli toplumsal kalıp yargılarla karşılaşmaktadır. Erkeklerin daha kolay iş bulduğu bu alanlarda, kadınlar da aynı başarıyı gösterebilecekken ya da göstermişken eşit temsile sahip değillerdir. Eşit temsilin olmadığı erkek egemen mesleklerin yer aldığı bu sektörler böylece kendini beslemekte ve erkek egemen bir alan olmaya devam edebilmektedir.

Aslında kadınların bu alanlara katılımlarının arttırılması öncelikle küçük yaşta onlara neyi yapıp yapamayacaklarını söyleyen kalıp yargıların yıkılmasıyla sağlanabilir. Kız çocuklarının hayatını şekillendiren bu yargılar, onların eğitim hayatında ve meslek seçiminde verecekleri kararı etkiler konumdadır. Toplum beklentisinin fen, bilim ve matematik gibi alanlardan ziyade sosyal bilimlere yönelmesi yönünde olan kız çocukları bu konuda bir farkındalığa sahip olmadıkları dönemde yanlış yönlendirilmiş olmaktadırlar. Küçük yaştan itibaren oynayacağı oyundan seçeceği mesleğe kadar toplumsal beklenti doğrultusunda ilerleyen, belli sınırlar içinde kalan ve STEAM alanlarına teşvik edilmeyen kız çocukları bu sınırların dışına çıkmakta zorlanmakta ve çoğunluğu toplum tarafından konumlandırıldıkları alanlara yönelmektedir.

Kız çocuklarının STEAM alanlarına yönelememesinin bir nedeni de alanların içerdiği meslek çeşitliliği konusunda bilgilerinin olmamasıdır. Sıklıkla bilim insanı ve mühendis olmakla özdeşleşen bu alanların okullarda tanıtımını yapmak meslek seçimlerinde ve bu alanlara kız çocuklarının katılımında büyük fayda sağlayacaktır.

Eğitim hayatında eşit fırsata sahip olmayan kız çocukları ayrıca toplumsal yargılar nedeniyle sınırlı mesleklerle bağdaştırılmaktadır. Bu nedenle eğitim politikalarıyla kız çocuklarının STEAM alanlarıyla bağ kurmalarının teşvik edilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık kazanmalarının sağlanması istediği alana yönelmek isteyen kız çocuklarının önündeki engellerin kalkmasında en önemli etken olacaktır. Verilen eğitimin her noktasında toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının öneminden bahsedilmesi bütün çocukların toplumsal cinsiyet eşitliği bilincine sahip olarak yetişmesi hususunda da oldukça önemlidir. Bu konuda sadece çocukların değil ebeveynlerin ve öğretmenlerin de bilinçlenmesi, ilerlemek istediği yolu seçerken kız çocuklarının destek görmesini sağlayacaktır.

STEAM alanlarında eğitim almış ve bu alanlarda çalışan kadınlar toplumsal cinsiyete dayalı olarak adaletsiz ve eşit olmayan davranış ve uygulamalarla karşılaşmaktadır. Toplumsal cinsiyet kalıplarına dayalı olarak kadınların üzerine konumlandırılmış roller, işe alım süreçlerinde ve çalışma hayatında işveren tarafından bir belirleyici olmaktadır. İş hayatında ise terfi, işten çıkarma ya da ücret konularında da toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılıkla karşılaşmaktadırlar. Bu alanlarda kadın istihdamının az olmasının nedeni yeterli eğitimi almış kadınların eksikliği değil, maruz kaldıkları eşitsizliklerdir.

---

KAYNAKÇA
Türkiye’de STEM Alanındaki Toplumsal Cinsiyet Eşitsizlikleri Araştırma ve İzleme Raporu
https://etkiniz.eu/wp-content/uploads/2020/09/stem.pdf